Η ομορφιά σκοτώνει, αγαπητοί μου φίλοι... [Αττική 12.6.2019]


Η ομορφιά σκοτώνει, αγαπητοί μου φίλοι

Η ομορφιά σκοτώνει, αγαπητοί μου φίλοι. Η ομορφιά σκοτώνει. Το κάλλος, η ομορφιά, είναι η αρχή του τρομερού, θα μας πει ένας νέος, Ευρωπαίος ωραίος λυρικός, ο Ρίλκε, στις Ελεγείες του Ντουίνο, γιατί η ομορφιά είναι η αρχή του τρομερού που μόλις την αντέχουμε και γαλήνια περιφρονεί και να μας καταστρέψει ακόμη. Η ομορφιά σκοτώνει.

Και από δω κάνοντας μιά προέκταση με μία μεγάλη… έτσι να πούμε ένα άλμα, μπορούμε να καταλάβουμε γιατί όλοι οι μεγάλοι έρωτες μέσα στην ιστορία ή όπως τους έζησαν οι ποιητές, έχουνε την καταστροφή. Θυμάστε, λέγαμε κάποια μέρα σε άλλες συναρτήσεις ότι δεν υπάρχει μεγάλος έρωτας, που να μην έχει μέσα του την καταστροφή. Εκείνο είναι που τον δικαιώνει και τον οδηγεί σε ακραία ακμή, που τον κάνει αρχέτυπο.

Λοιπόν, η ομορφιά σκοτώνει. Αυτό το μεγάλο κεφάλαιο, ν’ αρχίσουμε να πούμε γιατί σκοτώνει και τί είναι η ομορφιά, να δώσουμε δηλαδή την κατηγορία του ωραίου, όπως λέμε στην αισθητική, σ’ αυτό τον κλάδο της φιλοσοφίας.

έχουμε το ωραίο
 
Ομορφιάς έχουμε δύο είδη: έχουμε το ωραίο, το pulchrum, λατινικός όρος, ωραίο, κανονικές μορφές, έ; – αναλογίες, τομές, το όρισε ο Fechner, πρέπει να υπάρχουν ορισμένες αναλογίες στη μορφή, στην όψη. Αυτό που λέμε ένα ωραίο τριαντάφυλλο, μία ωραία μορφή, μία ωραία γυναίκα, ένα ωραίο πρόσωπο, ένας ωραίος άντρας, μιά ωραία δύση του ηλίου, μιά ωραία ανατολή, έ; – ένα ωραίο…. η θάλασσα, απλές μορφές, αυτή είναι η κατηγορία του ωραίου.

αλλά υπάρχει και το υπέροχο
 
Αλλά υπάρχει και το υπέροχο, σαν κατηγορία ομορφιάς, μας λέει ο Καντ, στην Κριτική του καθαρού λόγου, Kritik der Urtheilskraft στην αισθητική του δηλαδή, το υπέροχο είναι εκείνο που είναι μιά ανώτερη μορφή, από αυτό το αυτό... και να πει το pulchrum, το ωραίο που έχει μέσα του τον κίνδυνο

Δηλαδή, ένας κεραυνός, όταν σκάζει δίπλα μας και καταλάβει ο τόπος και μας πιάνει αυτή η φρίκη στον ήχο του, έ;

Τι ομορφιά που έχει! 
Αλλά σκοτώνει. 
Μιά τρικυμία, μιά άγρια τρικυμία! 
Έχει ομορφιά μέσα της. 
Με κίνδυνο. 
Ένας σεισμός! 
Αυτό είναι το υπέροχο! 
Das Erhabene.






_________________________________________________________
Κείμενο: Απομαγνητοφωνημένη ομιλία του Καθηγητή Δημήτρη Λιαντίνη με θέμα: Η Ελένη ως νοητική εποπτεία από τον Όμηρο έως τον Ελύτη 

 
Φωτογραφίες: Από την πρόσφατη νεροποντή - ηλεκτρική καταιγίδα (Τετάρτη 12 Ιουνίου 2019) στην Αττική.
Θέση λήψης: Καρέας - Υμηττός
Φωτογράφος: Γιώργος Καφαντάρης
Κάμερα: Olympus OMD-EM1ii


Σχόλια