Γιατί έγινε η καθίζηση (11.5.2018) του υπαίθριου χώρου στάθμευσης στην Καλλιθέα, πάνω από τον Ιλισσό.

Το συμβάν

Το απόγευμα της Παρασκευής 11 Μαΐου 2018, σε υπαίθριο χώρο στάθμευσης κοντά στον ΗΣΑΠ Ταύρου, έγινε μια μεγάλη καθίζηση του οδοστρώματος παρασέρνοντας τρία παρκαρισμένα αυτοκίνητα. Το γεγονός αυτό έφερε στο προσκήνιο τον ποταμό Ιλισσό και μας έδωσε αφορμή να επισκεφτούμε για ακόμα μια φορά την περιοχή για να πραγματοποιήσουμε αυτοψία, υπέργεια αυτή την φορά, για να την συνδυάσουμε με τις υπόγειες μας εξερευνήσεις και αυτοψίες κατά την διάρκεια των ετών 2016 και 2017. Το παρόν άρθρο είναι το αποτέλεσμα της σύνθεσης όλων αυτών των δεδομένων.

Περί Ιλισσού

Το τμήμα του Ιλισσού για το οποίο γίνεται λόγος, δεν αποτελεί φυσική κοίτη του ποταμού, παρά ένα τεχνητό κανάλι εκτροπής των νερών του για την αποσυμφόρηση του Κηφισού, αφού μέχρι την κατασκευή του, ο Ιλισσός έχυνε τα νερά του στον Κηφισό. Κατασκευάστηκε στις αρχές του 20ου αιώνα (1905 περίπου) με αφετηρία στο ύψος της οδού Ευαγγελιστρίας με την Παναγή Τσαλδάρη (Χαμοστέρνας) στην Καλλιθέα και πέρας στον Φαληρικό Όρμο, στο ύψος της λεωφόρου Ποσειδώνος, όπου και κατασκευάστηκε μια πεντάτοξη πέτρινη γέφυρα που σώζεται μέχρι και σήμερα. Το κανάλι αυτό έχει μήκος περίπου 3 χιλιόμετρα. Αναλυτικό άρθρο για το τμήμα αυτό έχουμε γράψει το 2016 και μπορείτε να το δείτε εδώ:

https://geomythiki.blogspot.gr/2016/06/blog-post_11.html

Την δεκαετία του '80 με τα έργα κατασκευής του σταθμού ΗΣΑΠ του Ταύρου καλύφθηκε το κανάλι αυτό και πάνω του χωροθετήθηκαν χώροι στάθμευσης, άθλησης και περιπάτου. Μια κοινή πρακτική δημιουργίας χώρου με κάλυψη ρέματος, που εφαρμόζεται ακόμα και σήμερα δυστυχώς.

Στο σημείο του γεγονότος, Π. Τσαλδάρη και Χαροκόπου είχε χωροθετηθεί και λειτουργούσε υπαίθριος, ανοιχτός χώρος στάθμευσης, που εξυπηρετεί κυρίως τους επιβάτες του ΗΣΑΠ.

Με την πρόσφατη νεροποντή όπως γράψαμε, έγινε μια μεγάλη καθίζηση του οδοστρώματος παρασέρνοντας τρία παρκαρισμένα αυτοκίνητα και αποκαλύπτοντας το πλευρικό τοιχείο του Ιλισσού. Συγκεκριμένα το δεξιά, στην διεύθυνση προς κατάντι.

Περί του συμβάντος κατόπιν της αυτοψίας (υπέργειας και υπόγειας)

Το κανάλι αυτό μετράει πάνω από 100 χρόνια ύπαρξης και 30 χρόνια κάλυψης. Η διαχρονική έλλειψη παρακολούθησης και συντήρησης των φθορών του έργου από την αρμόδια αρχή, επέτρεψε να εμφανιστούν σημαντικά σημεία φθοράς σε τμήματα του πυθμένα αλλά και των πλευρικών τοιχίων του. Πιο συγκεκριμένα σε δυο υπόγεια τμήματα του έχει φθαρεί τελείως ο πυθμένας και έχει δημιουργηθεί μεγάλο όρυγμα όσο το πλάτος του καναλιού, μήκους περίπου 10 μέτρων και βάθους περίπου 2 μέτρων. Το ένα σημείο βρίσκεται κάτω από τα γήπεδα στο ύψος των οδών Καραΐσκάκη στο Μοσχάτο και Φιλαρέτου στην Καλλιθέα και το δεύτερο κάτω από το σημείο του συμβάντος της Παρασκευής.

Η χρόνια αυτή διαδικασία φθοράς και σταδιακής απομάκρυνσης υλικών, στο σημείο του συμβάντος, οδήγησε στην δημιουργία ενός υπόγειου κενού κάτω από τον χώρο στάθμευσης.

Η τελευταία νεροποντή ήταν η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι. Ο συνδυασμός του κενού χώρου κάτω από την άσφαλτο, η έλλειψη οπλισμού ακόμα και κάποιας ενίσχυσης κάτω από την άσφαλτο καθώς και το βάρος των οχημάτων οδήγησαν στην καθίζηση του οδοστρώματος.

Στην επόμενη φωτογραφία φαίνεται καθαρά η έλλειψη κάθε ενίσχυσης μεταξύ της ασφάλτου και του πεπιεσμένου χώματος από κάτω.

Η ρωγμή που έχει δημιουργηθεί στην υπερκείμενη άσφαλτο, είναι κατά πολύ μεγαλύτερη από το τμήμα της καθίζησης και χρειάζεται θεωρούμε ιδιαίτερη προσοχή σε κάθε επέμβαση.

Η επέμβαση που θεωρούμε ότι είναι η πλέον βέλτιστη, είναι η διάνοιξη αυτού του τμήματος του Ιλισσού και όχι η επιπλέον κάλυψη του. Παραθέτουμε στην συνέχεια μια φωτογραφία με το ίδιο ακριβώς τμήμα πριν την κάλυψη του. Πηγή φωτογραφίας: Από το βιβλίο, Η ΚΑΤΟΧΗ, του Κώστα Παράσχου, φωτογραφικά τεκμήρια 1941-1944.