Σπήλαιο - καταβόθρα Φτερόλακκα Παρνασσού // Κατάβαση στα έγκατα του Παρνασσού.

Σπήλαιο - Καταβόθρα Φτερόλακκα Παρνασσού.

Κατάβαση στα έγκατα του Παρνασσού.

Εισαγωγή

Στην θέση Φτερόλακκα στον Παρνασσό ένα ορεινό ποτάμι καταλήγει στην ομώνυμη καταβόθρα, όπου και συνεχίζει υπόγεια την πορεία του, σε ένα από τα πλέον εντυπωσιακά σπήλαια της Ελλάδας. Στην πραγματικότητα πρόκειται για μια καταβόθρα με πολλά συνεχόμενα πηγάδια που τα διαχωρίζουν μικρά πλατώματα. Πρόκειται για ένα ιδιαίτερα τεχνικό σπήλαιο, καθότι η κατάβαση του περιλαμβάνει αρκετές τεχνικές της σπηλαιολογίας, με κυρίαρχη και χαρακτηριστική την τραβέρσα (οριζόντια διάσχιση). Μετά από 260 μέτρα κάθετης πτώσης του νερού, με τον σχηματισμό που και που μικρών βάθρων, το νερό σχηματίζει έναν εντυπωσιακό καταρράκτη ύψους περίπου 50 μέτρων, ο οποίος με την σειρά του καταλήγει να σχηματίζει μια πανέμορφη λίμνη σε μια αρκετά ευρύχωρη αίθουσα. Το νερό συνεχίζει για άλλα 30 μέτρα (υψομετρικά) την υπόγεια πορεία του όπου και τελικά συνεχίζει μέσα από σιφόνια (στενά πλημμυρισμένα περάσματα). Η κατάβαση στην καταβόθρα γίνεται μόνο από εκπαιδευμένους σπηλαιολόγους και οι φωτογραφίες του άρθρου πάρθηκαν στην πρόσφατη επίσκεψη (13.7.2019) 5 μελών της Ελληνικής Σπηλαιολογικής Εταιρείας. 

Ιστορικά του σπηλαίου - καταβόθρας

Η εξερεύνηση του σπηλαίου και κυρίως το αρμάτωμα του γίνεται και βελτιώνεται εδώ και χρόνια και μόλις πρόσφατα (2017 - Κομνηνός Μπουταράς) έγινε η πρώτη πετυχημένη απόπειρα διάσχισης στα υπόγεια σιφόνια του. Πολλοί σπηλαιολόγοι έχουν εργαστεί για την εξερεύνηση και το αρμάτωμα του και αξίζουν σε όλους συγχαρητήρια, κυρίως όμως στον Κώστα Αδαμόπουλο.  Οφείλουμε να τονίσουμε ότι στην επίσκεψη μας το αρμάτωμα ήταν ήδη έτοιμο. Οι επόμενες τρεις φωτογραφίες είναι από παλαιότερη αποστολή των Κώστα Αδαμόπουλου, Αλέξανδρου Μαργιόλη και Γιώργου Σωτηριάδη όπου αρμάτωσαν, χαρτογράφησαν και φωτογράφησαν το σπήλαιο. Οι φωτογραφίες είναι του Κώστα Αδαμόπουλου:

Ένας αυτοσχέδιος χάρτης του Κώστα Αδαμόπουλου από την είσοδο του σπηλαίου μέχρι τα -150 μέτρα:

Από ανάρτηση του Νίκου Μητσάκη στο phorum του ΣΕΛΑΣ διαβάζουμε:

1989 Μία μικρή ομάδα του ΣΠ.ΕΛ.Ε.Ο. με τους Κασσιμάτη Γιάννη, Καρακωστάνογλου Ιάκωβο και Παλαιοδήμο Κώστα, εξερεύνησαν τα πρώτα 50μ 

21 Ιουλίου 1990. Mία μεγαλύτερη ομάδα του ΣΠ.ΕΛ.Ε.Ο., με τους Κομπιλήρη Δημήτρη, Μητσάκη Νίκο, Βρούτση Βαγγέλη, Ζούπη Κώστα, Νικολαίδη Στέφανο, Ευσταθίου Γιάννα, Κόνιαρη Ελένη και Αλεξανδρή Αργύρη, εξερεύνησαν το σπήλαιο σε βάθος 130μ και μήκος 220μ. κατ εκτίμηση. 

28 –29 Σεπτεμβρίου 1991. Αποστολή του ΣΠ.ΕΛ.Ε.Ο. σε συνεργασία με την Ε.Σ.Ε. Ολοκλήρωσαν την εξερεύνηση της καταβόθρας. Το τέρμα της ήταν μεγάλη λίμνη – σιφόνι γεμάτη κούτσουρα που επέπλεαν. Χρειάζεται σπηλαιοκατάδυση για να συνεχιστεί η εξερεύνηση της. Πήραν μέρος : Σπίνος Γιάννης, Κομπιλήρης Δημήτρης, Ζούπης Κώστας, Μητσάκης Νίκος από τον ΣΠ.ΕΛ.Ε.Ο. και Κίρδης Σταμάτης και Αργυριάδης Αργύρης από την Ε.Σ.Ε.

Από το 2004 και μετά και κυρίως το 2012 το σπήλαιο επισκέπτεται τακτικά ο Σ.ΕΛ.Α.Σ. δουλεύοντας το αρμάτωμα του. Για αναλυτική ενημέρωση σχετικά με τις αποστολές εκεί πατήστε εδώ.

Στις 24 Σεπτεμβρίου 2017 πολυπληθής ομάδα της ΥΠΟΓΑΙΑ πραγματοποίησε κατάβαση και ο Κομνηνός Μπουταράς πραγματοποίησε βουτιά στο σιφόνι για πρώτη φορά. Δείτε το σχετικό βίντεο πατώντας εδώ.

Φωτορεπορτάζ της επίσκεψης - κατάβασης μας:

Το βράδυ της Παρασκευής 12 Ιουλίου 2019 ξεκινήσαμε για Παρνασσό, με σκοπό την διανυκτέρευση έξω από το σπήλαιο και την είσοδο σε αυτό τις πρωινές ώρες του Σαββάτου, έτσι ώστε να βγούμε νωρίς για να επιστρέψουμε στην Αθήνα την ίδια μέρα. Φτάνοντας λοιπόν στήσαμε τις σκηνές μας.

Το πρωί του Σαββάτου ξυπνήσαμε νωρίς και μετά το πρωινό μας, μαζέψαμε και ετοιμαστήκαμε για την κατάβαση.

Έτσι ξεκινήσαμε την πορεία μας στην αναζήτηση (με στίγμα και με σήμανση του δρόμου από τον Κομνηνό και την παρέα του) της εισόδου, μέσα στο πανέμορφο δάσος του Παρνασσού.

Φτάνοντας μετά από 5 λεπτά στην είσοδο ξεκινήσαμε αμέσως την κατάβαση, μιας και όπως είπαμε είχαμε την τύχη η καταβόθρα να είναι ήδη αρματωμένη.

Η παροχή του νερού ήταν ιδανική καθότι οι διακυμάνσεις του από εποχή σε εποχή είναι έντονες και μπορούν να δυσκολέψουν πολύ την κατάβαση. Παρ' όλ' αυτά το μόνο πρόβλημα ήταν ο θόρυβος του νερού και η δυσκολία επικοινωνίας μεταξύ μας, γεγονός που λύθηκε είτε χρησιμοποιώντας σφυρίχτρες φαραγγιού είτε κρατώντας μικρές αποστάσεις μεταξύ μας. Το νερό σε διάφορα σημεία σχημάτιζε μικρέ βάθρες - γκουρ οι οποίες ήταν όλες πανέμορφες και διαφορετικές.

Εντυπωσιακοί σχηματισμοί υπήρχαν και στα τοιχώματα της καταβόθρας καθ'όλο το μήκος της κατάβασης μας.

Η κατάβαση μας έφτασε μέχρι την λίμνη στα -260 μέτρα, καθότι δεν υπήρχε πλέον άλλο αρμάτωμα και εκεί κατόπιν ξεκούρασης ξεκινήσαμε πάλι την ανάβαση μας. Η λίμνη σε συνδυασμό με τον εντυπωσιακό καταρράκτη των 50 περίπου μέτρων ήταν η ανταμοιβή μας για την όλη αυτή προσπάθεια μας. 

____________________________________________________________________________________
Επεξεργασία κειμένων - μορφοποίηση:
Δημήτρης Θεοδοσόπουλος, Αγρονόμος - Τοπογράφος Μηχανικός Ε.Μ.Π.

Μέλη αποστολής (12-12.7.2019):

Γεράσιμος Μπενέζης - Μέλος Δ.Σ. Ε.Σ.Ε

Georgia Manzi - Μέλος Ε.Σ.Ε.

Γιώργος Αργύρης - Μέλος Ε.Σ.Ε.

Μαρία Φωτιάδη - Μέλος Ε.Σ.Ε.

Δημήτρης Θεοδοσόπουλος - Μέλος Ε.Σ.Ε.